فرش یکی از مهم‌ترین کالاهای مورد نیاز ماست و همین امر سبب شده است که تولید سالیانه فرش ماشینی در ایران به 80 میلیون مترمربع برسد که با توجه به سرانه مصرف 2.3 مترمربع مصرف آن در کشور؛ 50 میلیون مترمربع از تولید در داخل مصرف و مازاد تولید به کشورهای دیگر صادر می شود.
برپایه نظر سازمان ملی استاندارد، در خرید یک فرش ماشینی باید توجه داشت که برچسبی پشت فرش الصاق شده باشد تا با توجه به نوع نیاز خریدار، جنس نخ خاب، جنس نخ پود، تراکم شانه و پود و گره در متر، ابعاد فرش، نام و کد طرح، شرایط نگهداری، درجه فرش، ارتفاع خاب و موارد ضروری دیگر بررسی شود.
جنس نخ خاب یکی از فاکتورهای مهم در انتخاب فرش است و با توجه به محل استفاده و هزینه‌ای که می‌خواهیم بپردازیم مشخص میشود. امروزه عموماً فرش هایی با جنس پرز اکریلیک، پلی‌پروپیلن، پشمی، ویسکوز، نایلون و مخلوطی از انواع الیاف مختلف تولید میشود.
در مکان هایی که با رطوبت زیاد سر و کار داریم، از جمله آشپزخانه‌ها بهتر است از فرش‌هایی که پرز آنها از پلی‌پروپیلن (با توجه به این که جذب آب ندارد) است، استفاده شود؛ این فرش ها از لحاظ قیمت معمولاً ارزانتر و فرش‌های پشمی گرانتر هستند.
جنس نخ تار که در انواع فرش استفاده میشود شامل نخ‌هایی با الیاف پنبه، پلی‌استر و پنبه، پلی‌پروپیلن و مخلوط الیاف دیگر است. بهترین نوع نخ تار نخی است که از الیاف پنبه باشد و جنس نخ پود معمولاً کنف است. و ممکن است بسته به نوع فرش از انواع دیگر نخ‌ها نیز استفاده شود.
تراکم شانه در متر یکی از ویژگی مهم فرش است و تراکم نخ تار را نشان می‌دهد و هرچه مقدار آن بیشتر باشد نشان‌دهنده مرغوبیت فرش است و تراکم پود در متر نیز از معیارهای مهم فرش بشمار می‌رود که معمولاً تراکم پود در متر است و تراکم گره عبارت است از تعداد گره در یک متر مربع؛ هرقدر این مقدار در یک فرش بیشتر باشد فرش پرتر و متراکم تر است.
ارتفاع خاب عبارت است از طولی از نخ پرز یا خاب که بعد از زمینه بافته شده دارد.
ابعاد فرش باید در برچسب فرش قید شود و حدود رواداری آن 5/2+ و 5/1- درصد برای طول و 1± درصد برای عرض است و نام و کد طرحی که فرش بر اساس آن بافته شده باید مشخص شود.
همچنین روی این برچسب باید اطلاعات ضروری جهت نگهداری صحیح و مناسب با جنس کالا شامل ‘روش شستشو، روش خشک کردن و عبارت از گذاشتن اجسام داغ بر روی فرش خودداری شود’، مندرج باشد و اگر درجه 1 در برچسب، اظهار شده باشد، فرش باید عاری از عیوب غیر مجاز باشد.
کارشناسان سازمان ملی استاندارد تکرار سیلندر، شکستگی و اشتباه نقشه، پارگی نخ تار، پارگی نخ پود و نخ پود اضافی را از عیوب غیر مجاز در بازرسی و آزمون‌های چشمی فرش درجه 1 می دانند و معتقدند: مشکلاتی همچون تراش نایکنواخت، زبری و سوختگی سطح فرش، رفوگری قابل تشخیص، پشت ریختگی نخ خاب و انجام نشدن پشت پاک کنی بطور کامل ،جای خالی، خاب کندگی و تیغ خوردگی، شکنندگی، سوختگی، تغییر رنگ، یکدست نبودن آهار پشت فرش و سوزنی شدن نخ خاب به دلیل روزدگی آهار، تاب خوردگی کناره و حفظ نشدن شکل هندسی فرش، دورنگی نخ خاب و سایه روشن موضعی در سطح فرش، پارگی، جاافتادگی، نایکنواختی طول و در یک خط نبودن ریشه، زیگزاگ و بخیه در مورد فرش‌های دارای ریشه و وجود فاصله‌ای بزرگتر از اندازه ارتفاع خاب بین ریشه و قسمت خاب فرش کاملا غیر مجاز است و مصرف کننده حق شکایت از تولید کننده و استیفای حقوق خود را دارد.
نقش مواد تعاونی و کمکی نساجی در صنعت تولید فرش چیست؟
جهت پاسخ به سوال فوق باید اول بدانیم شیمی چیست؟
شیمی چیست؟
شیمی علم ماده است. دانشمندان درباره مواد شیمیایی، خواص آنها و واکنش هایشان مطالعه می کنند.
بیوشیمی هم شیمی موجودات زنده است.
ماده شیمیایی چیست؟
مواد شیمیایی پایه مواد هستند. عناصری مثل هیدروژن و اکسیژن ماده شیمیایی هستند. ترکیبات مختلف (مانند آب) وجود دارند که موقعی که اتم های عناصر مختلف به هم می پیوندند ساخته می شوند. بدن، غذا و لباس هایی که ما می پوشیم همه از مواد شیمیایی ساخته شده اند.
خواص شیمیایی چیست؟
خواص یک ماده شیمیایی آن چه که این ماده با مواد شیمیایی دیگر انجام می دهد را توصیف می کند. برای مثال اکسیژن باعث می شود آهن زنگ بزند یا اکسید شود، بنابراین اکسیژن یک عامل اکسید کننده است.
چرا برخی از مواد شیمیایی خطرناکند؟
بدن های ما دارای ده ها هزار ماده شیمیایی است که ترکیب می شوند و واکنش نشان می دهند تا به ما انرژی دهند و ما را زنده نگه دارند. مواد شیمیایی سمی با این واکنش ها تداخل دارند. برخی از مواد شیمیایی هم خورنده هستند – آنها مواد جامد مثل فلزات را می خورند.
واکنش قوی
داروسازان با انجام آزمایشات می فهمند وقتی مواد شیمیایی به روش های مختلف مخلوط می شوند چگونه واکنش نشان می دهند. برخی از مواد شیمیایی به شدت واکنش نشان می دهند، حباب می شوند، سوزش ایجاد می کنند و یا حتی منفجر می شوند. سایر مواد شیمیایی به هیچ وجه واکنش نشان نمی دهند.
واکنش های شیمیایی
یک واکنش شیمیایی وقتی رخ می دهد که دو ماده شیمیایی یا بیشتر ترکیب می شوند تا ترکیبات شیمیایی جدیدی بسازند. بسیاری از واکنش ها گرما آزاد می کنند -برای مثال، سوزش.
اسیدها و بازها چه هستند؟
اسیدها موادی شیمیایی هستند که با فلزات واکنش نشان می دهند. اسیدهای قوی مانند اسید سولفوریک، اسید نیتریک و اسید هیدروکلریک، بسیار خورنده هستند. باز یک ماده شیمیایی است که یک اسید را خنثی می کند. وقتی اسیدها و بازها واکنش نشان می دهند، موادی شیمیایی به نام نمک را تشکیل می دهند. قلیایی ها بازهایی هستند که محلول در آبند.
مقیاس pH
مقیاس pH برای اندازه گیری اسیدیته است. اسیدهای خیلی قوی pH 1 دارند، مواد شیمیایی خنثی pH 7 دارند و بازهای قوی یا قلیایی ها pH 14 دارند.
pH 14: سود سوزآور (پاک کننده اجاق گاز)، سود سوزآور با چربی و گریس واکنش نشان می دهد و پوست و گوشت را از بین می برد.
pH 11: شیر منیزیت، از این قلیایی برای معالجه سوء هاضمه استفاده می شود -اسید را در معده شما خنثی می کند.
pH 9: صابون مایع، همه محصولات پاک کنند باز هستند. مثل بیشتر بازها، صابون احساس لغزندگی می دهد.
pH 7.5: خون، تزریق پزشکی آن حاوی موادی شیمیایی به نام بافر است برای مطابقت با pH خون.
pH 7-6: آب خالص، آب خالص خنثی است -نه اسید است و نه باز.
pH 4: پرتقال، پرتقال ها به شکل ملایمی اسیدی هستند، به همین دلیل است که طعم آنها کمی تیز است.
pH 3: سرکه، اسید در سرکه باکتری ها را می کشد، بنابراین در ترشی مورد استفاده قرار می گیرد برای حفظ و نگهداری غذا.
pH 2: آب لیمو، لیموها ترش مزه هستند چراکه حاوی اسید سیتریک هستند. اسید در لاتین معنی ترش می دهد.
pH 1: اسید هیدروکلریک، یک اسید قوی و خورنده است. طی واکنشی قوی بیشتر فلزات را می خورد.
بیوشیمی
بیوشیمی مولکول ها را در موجودات زنده از جمله گیاهان، جانوران و بدن انسان مطالعه می کند. این مولکول ها همگی ترکیبات عنصر کربن هستند.
چرا حیات بر پایه کربن است؟
اتمهای کربن می توانند از راه های بسیار بسیار شامل حلقه ها و زنجیره هایی با هر درازایی به یکدیگر (و به سایر عناصر) متصل شوند. این تنوع عظیم به این معنی است که کربن بلوک ساختمانی اصلی کاملی برای مولکول های پیچیده حیات است.
با استفاده از قوانین شیمی و همچنین اصول و استاندارهای موثر در تولید و بافت فرش از مواد تعاونی و کمکی نساجی جهت بهبود کیفیت استفاده میشود.
موارد فوق تمام مواردی است که در نگاه اول و با داشتن حداقل اطلاعات با چشم غیر مسلح طبق نظر سازمان ملی استانداردمیتوان کیفیت استانداردی را بررسی نمود ولی نقشی که مواد تعاونی و کمکی نساجی از قبیل ضد باکتری ،انتی استاتیک ؛ضد اب و سایر مواد ایفا میکنند نقشی است فرا دید مسلح که در نگاه اول قابل بررسی نباشد اما در سلامت فرش و ماندگاری فرش و محیط زیست اطراف و ایتم های اساسی استاندارد نمودن تاثیر بسزایی دارد.